Dyslexie
Inleiding
Het dyslexieprotocol heeft als doel leerlingen met dyslexie onderwijs op onze school te laten volgen, passend bij hun capaciteiten. Daarnaast heeft het tot doel om leerlingen die mogelijk dyslectisch zijn op te sporen. Het protocol maakt duidelijk welke activiteiten we doen rond de signalering en de begeleiding van dyslectische leerlingen.
Het geeft medewerkers van onze school en buitenstaanders een goed beeld van wat Muurhuizen doet op het gebied van dyslexie én waar de grens ligt van de begeleiding door school op dit gebied. Door dit protocol kunnen leerlingen, ouders, docenten en schoolleiding zien wat is afgesproken met betrekking tot de begeleiding van dyslectische leerlingen. Natuurlijk wordt het protocol steeds geëvalueerd en zo nodig bijgesteld.
Op Muurhuizen vinden we het belangrijk dat je je prettig voelt. Daarom wijzen we je de weg. We leggen uit hoe je omgaat met een lesrooster, met je agenda, met huiswerk en met elkaar.
Je krijgt allerlei vakken. Daarin zit regelmaat. Je krijgt instructie, lesstof wordt herhaald. Je hebt uren om te leren, uren voor individuele begeleiding en uren om proefwerken te herkansen.
Signalering
Sommige leerlingen hebben behoefte aan extra ondersteuning met betrekking tot taal. Van veel leerlingen die op Muurhuizen naar school gaan is dat al bekend, maar dat is niet altijd zo. Als de mentor signalen opvangt die kunnen wijzen op dyslexie, zoals moeite met talen, veel tijd nodig hebben bij de zaakvakken of veel spellingsfouten, dan brengt de mentor, na overleg met ouders en leerling, de leerling in bij het ondersteuningsoverleg. Indien in het ondersteuningsoverleg een vermoeden van dyslexie wordt gedeeld kan de orthopedagoog een dyslexiescreening doen. Wanneer nodig verwijst de orthopedagoog de leerling door naar een externe partij voor een dyslexieonderzoek (let op, hier zijn kosten aan verbonden voor ouders).
Begeleiding op school
Leerlingen die met dyslexie op Muurhuizen komen, krijgen in de eerste weken een intakegesprek. In dat gesprek leggen we uit wat het dyslexieprotocol is en welke faciliteiten er zijn. Leerlingen kunnen in dat gesprek ook aangeven wat zij gewend zijn en belangrijk vinden als het gaat om dyslexie.
Na acht weken, rond het eerste portfoliogesprek met ouders, leerling en mentor, bestaat er de mogelijkheid om het hulpprogramma Kurzweil te gaan gebruiken. Dit is met name interessant als dit eerder nog niet is gebruikt door de leerling.
Wanneer wordt besloten met dit programma te starten, volgt eerst een uitgebreid inwerkprogramma. Voor leerlingen die al met Kurzweil werken worden aan het beging van het jaar afspraken gemaakt. Ook toetsen en examens kunnen gemaakt worden met dit soort software. Wanneer de leerling er in de bovenbouw voor kiest om toetsen te maken met behulp van een laptop, is er ook een laptop beschikbaar tijdens het examen.
Begeleiding van de mentor
De mentor bespreekt regelmatig de vorderingen van de dyslectische leerling. Ook tijdens de portfoliogesprekken komt het onderwerp dyslexie aan de orde. Zo worden ook ouders erbij betrokken. Daarnaast inventariseert de mentor met de leerling de behoefte aan hulp en welke maatregelen er noodzakelijk zijn voor de leerling om steeds zelfstandiger verder te kunnen. Het uitgangspunt is het vergroten van de zelfstandigheid van de leerling.
De mentor heeft contact met alle lesgevende docenten van de leerling. Hoewel docenten weten hoe ze om moeten gaan met dyslexie, kan een docent leerlingspecifieke informatie snel en veilig doorgeven. Wanneer er meer hulp nodig is dan mentor en docenten kunnen bieden, vraagt de mentor in overleg met ouders extra hulp aan bij de ondersteuningscoördinator door middel van het formulier “Aanvraag ondersteuning”. De ondersteuningscoördinator onderzoekt samen met de orthopedagogen welke handvatten aangereikt kunnen worden.
Faciliteiten
Voor alle leerlingen met een dyslexieverklaring bieden wij de volgende faciliteiten (deze worden vastgelegd in Magister en zijn voor alle docenten in te zien):
- Aangepaste spellingsbeoordeling bij talen (geldt niet voor grammaticale fouten).
- Extra tijd bij alle SO’s (schriftelijke overhoringen) (5 min.) en toetsen (15 min. op de mavo en 30 min. op de havo) en het eindexamen (30 min.).
- De mogelijkheid om in de onderbouw voor taalvakken een SO mondeling te kunnen doen (dit is altijd in overleg met de vakdocent).
- Gebruik maken van Kurzweil (taalspraakprogramma).
- Gebruik maken van Daisy en/of Kurzweil bij het eindexamen.
- Einde leerjaar 1 of halverwege leerjaar 2 kunnen de leerling en zijn/haar ouders dispensatie voor het vak Frans aanvragen. Dat betekent dat de lesuren voor het vak Frans worden vervangen door dispensatie-uren (zie hieronder).
Dispensatie
Wanneer de dyslexie bij een leerling tot problemen leidt in het leren, de cijfers, of het welzijn, dan is er aan het einde van het eerste schooljaar de mogelijkheid om dispensatie aan te vragen voor het vak Frans. In het tweede jaar volgt de leerling dan geen Frans, maar een aangepast programma dat erop gericht is de leerling inzicht te geven in zijn dyslexie en de mogelijkheden om daarmee om te gaan. Daarnaast leert de leerling na te denken over zijn leesgedrag.
De dispensatielessen vinden plaats tijdens de lessen Frans. De leerlingen worden ondersteund door een onderwijsassistent en de les vindt plaats in kleine setting. De aanvraag voor dispensatie gaat via en in overleg met de mentor. Om af te wijken van het reguliere curriculum is een gegronde reden nodig. Dat betekent dat het leren of welzijn van de leerling ernstig verstoord wordt door de dyslexie. Wanneer ouders en/of mentor vermoeden dat dit het val is, kunnen zij dit voorleggen aan de ondersteuningscoördinator en de orthopedagogen om te kijken of dispensatie kan helpen. Het indienen van dit verzoek verloopt via het formulier “Aanvraag dispensatie”. Dit formulier wordt door de ouders ingevuld en door de mentor opgestuurd. De aanvraag wordt door de ondersteuningscoördinator met de orthopedagogen met de orthopedagogen besproken en vervolgens beoordeeld.